در این همایش، دکتر وحید شالچی معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با تأکید بر اهمیت نقش دانشگاهها در ارتقای سرمایه فرهنگی جامعه گفت: هدف اصلی سیاستگذاری در حوزه فرهنگی و اجتماعی دانشگاهها در سال جاری، تقویت سه مؤلفهی کلیدی اعتماد، همبستگی اجتماعی و امید است. این سه مؤلفه محور اصلی فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی دانشگاهها را تشکیل میدهند تا بتوانند با جذب و درگیر کردن بخشهای مختلف دانشجویان در فعالیتهای فرهنگی، مهارتهای لازم برای موفقیت شغلی و زیست دانشگاهی را به آنان ارائه کنند و زمینهی رشد فرهیختگی و افزایش سرمایه فرهنگی را فراهم آورند.
وی افزود:این اجلاس از آن جهت اهمیت دارد که در دورهای حساس قرار داریم؛ از یکسو ظرفیتهای فرهنگی دانشگاهها در سطح بالایی است و از سوی دیگر، فناوریهای نو و مخاطرات اجتماعی جدید، عرصه فرهنگی و اجتماعی دانشگاه را به میدانی پرچالش و در عین حال تعیینکننده تبدیل کرده است. حضور مدیران متخصص در این نشست فرصت ارزشمندی برای تبادل نظر درباره ظرفیتها و چالشهای پیشروی دانشگاهها در این حوزه فراهم میکند.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با تأکید بر اهمیت نقش دانشگاهها در شرایط حساس کنونی کشور، دو مأموریت اصلی آموزش عالی را پیشبرد فناوری و تقویت همبستگی اجتماعی دانست.
دکتر شالچی با اشاره به اینکه ایران در مقطع فعلی همزمان با فرصتهای بزرگ و چالشهای پیچیدهای در عرصههای امنیتی، اقتصادی و اجتماعی مواجه است، گفت: در جنگ دوازدهروزه اخیر، آنچه توانست ملت ایران را در برابر قویترین ارتشها و فناوریهای نظامی جهان پایدار نگاه دارد، دانش و فناوری برآمده از دانشگاهها بود. همان نیروهایی که از دل این مراکز علمی برخاستند، از کشور دفاع کردند و امروز نیز تداوم آن برای آینده ایران حیاتی است.
معاون وزیر عتف در ادامه افزود: در کنار فناوری، همبستگی اجتماعی دومین رکن اقتدار ملی است. جامعه ایرانی در مقاطع بحرانی نشان داده که با وجود اختلافنظرها، در برابر تهدید خارجی متحد میماند. این سرمایه اجتماعی گرانقدری است که باید در دانشگاهها تقویت شود، چراکه دانشگاه تنها نهادی است که همه اقشار، قومیتها و دیدگاههای فکری کشور در آن حضور دارند.
وی با بیان اینکه دانشگاه میتواند بستر گفتوگو و تعامل ملی باشد، تصریح کرد: اگر دانشگاه نقش خود را در حفظ همبستگی اجتماعی ایفا نکند، نهاد اجتماعی دیگری وجود ندارد که بتواند این خلأ را پر کند. ما باید واقعبینانه شکافهای اجتماعی را بشناسیم و برای ترمیم آنها راهکار ارائه دهیم.
شالچی در بخش دیگری از سخنانش به وضعیت فرهنگی و اجتماعی دانشگاهها اشاره کرد و افزود: با وجود تلاشهای گسترده مدیران فرهنگی، بخشی از بدنه دانشجویی از فعالیتهای فرهنگی فاصله گرفته است. بخشی از این موضوع به تحولات فناوری برمیگردد، اما بخشی دیگر به نوع گفتمان و هدفگذاری ما مربوط است. باید زبان خود را در مواجهه با جوانان بازنگری کنیم تا احساس کنند دانشگاه خانه همه آنهاست.
وی با اشاره به مطالعاتی که از افزایش تمایل به مهاجرت و کاهش مشارکت فرهنگی در میان جوانان حکایت دارد، خاطرنشان کرد: نباید از این واقعیتها غافل شویم. جوانان آیندهساز کشورند و اگر از برنامههای فرهنگی ما فاصله گرفتهاند، باید برای بازگشت آنها تدبیر تازهای بیندیشیم. در شرایطی که دشمن از انسجام اجتماعی ما ناکام مانده، احتمال دارد در آینده روی شکافهای فرهنگی و اجتماعی متمرکز شود؛ ازاینرو باید رویکرد فرهنگی خود را دقیقتر و جامعتر کنیم.
معاون فرهنگی وزارت علوم، با تأکید بر لزوم توجه به همه اقشار دانشجویی، اظهار داشت: سیاستهای فرهنگی ما نباید تنها بخشی از دانشجویان را در بر بگیرد. هر جوان ایرانی باید احساس کند دانشگاه و نظام فرهنگی کشور به او تعلق دارد. این تنوع باید در سبد فعالیتهای فرهنگی دانشگاهها منعکس شود؛ از فعالیتهای دینی و هنری تا علمی، اجتماعی و ورزشی.
وی در پایان، با اشاره به سخنان رهبر معظم انقلاب در دیدار با دانشگاهیان مبنی بر خطاب قرار دادن تمام ملت ایران، گفت: ما موظفیم تمام فرزندان این سرزمین را در فعالیتهای فرهنگی مشارکت دهیم. امروز حفظ انسجام و همبستگی اجتماعی، نه فقط یک وظیفه فرهنگی، بلکه ضرورتی امنیتی و ملی است.
گفتنی است در هفتادوپنجمین نشست سالانه مدیران فرهنگی وزارت علوم، پوستر کنگره فرهنگی پروین اعتصامی با حضور مسئولین فرهنگی کشور رونمایی شد. دکتر شالچی در خصوص برگزاری این رویداد گفت: این برنامه با هدف نمایش و شناسایی استعدادهای زنان و دختران دانشگاهی کشور در عرصههای فرهنگی، هنری و کارآفرینی برگزار میشود. بخشی مهم از ظرفیت فرهنگی و اجتماعی جامعه ایرانی در توانمندیهای بانوان و دختران نهفته است و لازم است زمینهای فراهم شود تا این استعدادها در قالب فعالیتهای خلاق، هنری و حتی تأسیس شرکتهای دانشبنیان متبلور گردد. این رویداد گامی در راستای بهرهبرداری از ظرفیتهای عظیم بانوان دانشگاهی کشور خواهد بود.



